Γιατί πρέπει οι μαθητές να κάνουν προαθλητικό έλεγχο;

Πριν ξεκινήσει ένα παιδί ή ένας ενήλικας κάποια αθλητική δραστηριότητα, τόσο σε σχολικό, όσο και σε εξωσχολικό πλαίσιο, του ζητείται να πραγματοποιήσει προαθλητικό έλεγχο. Ο προαθλητικός έλεγχος θα του εξασφαλίσει τη συμμετοχή σε κάθε αθλητική δραστηριότητα. Γιατί είναι όμως τόσο σημαντικός; Κάθε πότε πρέπει να πραγματοποιείται και τι εξετάσεις περιλαμβάνει; 

Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο προαθλητικός έλεγχος; 

Προαθλητικός ονομάζεται ο έλεγχος που πραγματοποιείται από έναν καρδιολόγο πριν από την έναρξη οποιασδήποτε αθλητικής δραστηριότητας. Αυτού του είδους η εξέταση είναι ιδιαίτερα σημαντική, για την απόκλιση του ενδεχομένου πάθησης από κάποια καρδιαγγειακή διαταραχή που μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο θάνατο, έμφραγμα μυοκαρδίου ή ακόμη και συγκοπή. Εκτός όμως από τα παραπάνω, είναι μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης τραυματισμών, καθώς και η παρόξυνση κάποιας νόσου. 

Σύμφωνα με μελέτες, οι πιθανότητες αιφνίδιου θανάτου στους αθλητές ανέρχεται σε 1 προς 100.000 σε ηλικίες 12- 35 ετών. Επιπλέον, η συχνότητα εμφάνισης αιφνίδιου θανάτου είναι συχνότερη σε αθλητές σε σχέση με μη αθλητές. Ο συχνός έλεγχος μειώνει τις επιπλοκές που μπορούν να προκύψουν κατά την άθληση και να προκαλέσουν ένα δυσάρεστο επεισόδιο. 

Κάθε πότε θα πρέπει να πραγματοποιείται; 

Η διενέργεια της πρώτης φοράς του προαθλητικού ελέγχου δεν αρκεί, όχι μόνο για τον τακτικό έλεγχο της λειτουργίας της καρδιάς. Σε περίπτωση κάποιας σπάνιας πάθησης που δεν ανευρίσκεται με μια μόνο εξέταση, η επανάληψη της διενέργειας της αυξάνει τις πιθανότητες εντοπισμού της. Έτσι λοιπόν, ο προαθλητικός έλεγχος, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία  θα πρέπει να επαναλαμβάνεται: 

  • Κάθε 2 χρόνια σε όλα τα παιδιά άνω των 12 ετών και όλους τους ενήλικες που ασχολούνται με ομαδικά ή ατομικά αθλήματα που απαιτούν ανταγωνισμό και συστηματική και έντονη άσκηση. 
  • Κάθε 12 μήνες σε όλους τους άνδρες άνω των 40 ετών και τις γυναίκες άνω των 50 ετών που ασχολούνται με οποιοδήποτε είδος αθλητισμού. 
  •  Κάθε 12 μήνες σε όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τον αθλητισμό.
  • Σε όλους τους ενήλικες που αποφάσισαν να ξεκινήσουν αν ασχολούνται με τον αθλητισμό.

Τι εξετάσεις περιλαμβάνει ο προαθλητικός έλεγχος; 

Οι εξετάσεις που περιλαμβάνει ο προαθλητικός έλεγχος περιλαμβάνουν: 

  • Ατομικό και οικογενειακό ιστορικό για την ύπαρξη καρδιαγγειακών νοσημάτων ή περιστατικά αιφνιδίου θανάτου 
  • Κλινική εξέταση και λήψη μέτρησης της αρτηριακής πίεσης 
  • Ηλεκτροκαρδιογράφημα 
  • Triplex καρδιάς σε όσους αθλητές θα ασχοληθούν με ανταγωνιστικό άθλημα 
  • Τεστ κοπώσεως και διενέργεια αιματολογικών εξετάσεων καθώς και έλεγχο λιπιδίων στους άνδρες και τις γυναίκες άνω των 40 ετών 

Ποιοι χαρακτηρίζονται ως αθλητές υψηλού κινδύνου; 

Το ιατρικό ιστορικό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς κάποια πάθηση μπορεί να οφείλεται σε διάφορες παθήσεις οι οποίες πολλές φορές είναι κληρονομικές. Ως αθλητές υψηλού κινδύνου χαρακτηρίζονται όσοι έχουν αναφέρει κάποιο ιστορικό πρόωρου εμφράγματος (σε ηλικία κάτω των 55 ετών σε άνδρες και γυναίκες 65 ετών) σε συγγενείς πρώτου βαθμού. Εκτός όμως από το οικογενειακό ιστορικό, στους ασθενείς υψηλού κινδύνου συγκαταλέγονται όσοι αντιμετωπίζουν: 

  • Υπερβολική δύσπνοια και κόπωση κατά την άσκηση 
  • Λιποθυμίες 
  • Ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς 
  • Εμφάνιση πόνων στο στήθος 

Επιπλέον, άτομα με ιστορικό διαβήτη, υπέρτασης, παχυσαρκίας και άτομα καρδιαγγειακών παθήσεων συγκαταλέγονται στους αθλητές υψηλού κινδύνου. Η έγκαιρη πραγματοποίηση εξετάσεων θα μειώσει την εμφάνιση πιθανών επιπλοκών κατά την άσκηση. 

Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

kardiologos-vrachatis.gr

Τηλ. 6945081834

Δημητρίου Ανδρέα 3, Καλλιθέα 17676